Alice.. who the fuck is Alice?

Forget about Alice. Dit verslag gaat over Ramona in Wonderland.

Mijn vlucht brengt me van Amsterdam via Munchen naar Moskou, waar ik iets voor middernacht aankom en nog ruim een uur op mijn beurt moet wachten voor een onnodig bureaucratische en gewichtig aandoende immigratieprocedure.

Ons airport hotel levert zoals afgesproken een gratis transfer en brengt ons naar een eenvoudig guesthouse in the middle of nowhere, waar niemand ons kan vertellen hoe we er ooit weer weg kunnen komen omdat er geen woord Engels wordt gesproken en ons Russisch nu ook niet bepaald vloeiend is. Na een half uur hints en vruchteloze pogingen om elkaar te begrijpen geven we het op. Voor even.. eerst maar slapen en morgen zien we wel verder.

Het idee te zullen slapen blijkt een misvatting. De gordijnen in de kamer zijn te kort en aangezien het om half drie 's ochtends buiten al licht wordt, heeft dat een contra-effectief effect op onze door de reisdag verstoorde ritmes. Om 7.00u staan we ongeslapen op en wagen we een nieuwe poging om onze weg naar het centrum van Moskou te vinden.
Meer handen en voetenwerk,  kunstige geluidsimprovisaties en tekeningen van vliegtuigen en treinen, resulteren erin dat een taxi ons volgens plan naar het dichtsbijzijnde metrostation brengt. Vandaar vinden we na wat puzzelen met cyrillisch alfabet (dat ik gelukkig vrij makkelijk kan ontcijferen, omdat ik er thuis op heb gestudeerd) makkelijk ons hotel.

Ons nieuwe onderkomen is op de 27e verdieping van het Best Western hotel, waar we als gevolg van de gemiste nachtrust ongepland in een semi-comatoze-toestand raken en daardoor heel onhandig het middenstuk van de dag weg slapen.

Er is echter nog tijd over voor een bezoek aan de Izmaylovo weekenmarkt, een sfeervol vorm gegeven bijeenraapsel van kunst, antiek en curiosa. Ook ontdekken we de locale delicatessenwinkels. Ideaal, want het eten is geetaleerd en je kunt dus aanwijzen wat je wilt kopen. Handiger dan van een kaart vol onbekende Russische woorden blind wat bestellen met het risico dat je vervolgens varkensknokkels opgediend krijgt.

De gerechten hier zijn - niet geheel verrassend - vergelijkbaar met voor ons inmiddels bekende recepten uit Georgie, Armenie, Oekraine en Polen.. blini's (gevulde pannenkoekjes met gecondenseerde melk en rozijnen of gehakt en kruiden), veel gerechten met smetana (roomkaas), soepen, met gehakt, kaas en kruiden opgepimpte aubergines, kool- en bietensalades, visgerechten en heel veel gebruik van dille. Doordat de roebel zijn laagste koers vaart sinds vele jaren, is alles voor ons bijzonder betaalbaar.

Onze resterende twee volle dagen in Moskou zijn beduidend constructiever. We reizen met de metro naar verschillende delen van de stad, waarbij we zonder veel inspanning te hoeven leveren veel indrukken opdoen. Het reizen met de metro maakt daar overigens al deel van uit. De ondergrondse stations versierd met overdadige gouden ornamenten, hoge koepelvormige plafonds en gigantische kroonluchters, maken dat je je in de gangen van een paleis waant.
Cyrillisch kunnen ontcijferen is wel een bonus, want de stationsnamen zijn alleen in lokaal script vermeld.

De gemiddelde Moskoviet steekt overigens wat pover af tegen de grandeur van het metrosysteem.
Een manier om een inschatting van welvaart te maken, is door in de metro om je heen te kijken wat voor kleding, schoenen en tassen mensen dragen en met wat voor type telefoon ze bellen.
Het valt op dat het merendeel van de forensen kleding aan heeft die je zou zien als je vakantiefotos van een paar decennia jaar geleden terug kijkt en er relatief weinig merkkleding gedragen wordt.

Het centrum van Moskou imponeert als welvarend, waarbij men fors lijkt te investeren om de stad aangenaam en comfortabel te maken voor de inwoners. De stad is ruim opgezet, met veel groen en gerichte aandacht voor elegant en effectief vorm geven van publieke plekken. Dit is onder meer zichtbaar in de vorm van zaken als creatief ontworpen zitplekken langs de rivier en het gebruik van daken van lage cafe-gebouwtjes als skateboard-schansen. Ook in het uitgestrekte Gorky Park zijn een ruime opzet en modern design verenigd, wat het tot een trendy recreatiegebied in het hart van de stad maakt.
Moskou is in in zijn geheel vol kunst en cultuur en je breekt er praktisch je nek over de overdaad aan sculpturen. Een perfect gepositioneerd reusachtig standbeeld van Peter de Grote is uit vele delen van de stad zichtbaar.

Dat alles maakt Moskou tot een heerlijke verblijfsplek. En dan herbergt het ook nog meerdere attracties van wereldformaat.
Zoals de sprookjesachtige st. Basils kathedraal. Zowel van buiten als van binnen lijkt het gebouw vorm te zijn gegeven door Willy Wonka.
Als we uit nieuwsgierigheid de oude GUM mall aan het Rode Plein binnen gaan, voelt het alsof we een psychedelische drug in ons bloed hebben. Onwaarschijnlijk hoe kinderlijk speels en kleurrijk men dit luxe warenhuis heeft weten in te richten, zonder de chique opzet aan te tasten. Het voelt of we in een sprookjeswereld lopen.
De verzameling gebouwen van het Kremlin is logischerwijs indrukwekkend en wijken als Arbat, Tverskoy en Kitay Gorod zijn sfeervolle plekken om rond te struinen.

Moskou wordt beschreven als een stad met extreem onbeschofte inwoners, maar wij ervaren de mensen als redelijk behulpzaam als je hun aandacht maar weet op te eisen. Een gezonde dosis brutaliteit en een klungelig uitgebracht woordje in het Russisch is echter vaak al genoeg om het ijs te breken.

Hoewel we ons makkelijk nog een week in Moskou hadden kunnen vermaken, is het tijd voor vergelijkend waren onderzoek.
We reizen in vier uur per trein naar Sint Petersburg.
Deze stad herbergt slechts een kwart van de bevolking van Moskou, maar de grandeur is overweldigend. De gebouwen zijn is letterlijk zo groot dat het voelt alsof ik gekrompen ben.
We bezoeken de gigantische hermitage, waar meer dan 3 miljoen kunstwerken herborgen worden en struinen door zalen met torenhoge plafonds en immense pracht en praal, bizarre ornamenten, rijkelijk bewerkte muren en plafonds. Ook is in deze stad veel van de nalatenschap van tsaar Peter de Grote - die veel van zijn inspiratie in Nederland opdeed - zichtbaar. Een netwerk van grachten doorkruist het centrum van st. Petersburg. Deze stad doet mij door de mammoet proporties der dingen echter vooral denken aan een groots opgeblazen versie van Venetie.

Sint Petersburg is zonder meer indrukwekkend te noemen. Wij ervaren de drommen toeristen echter als een doorn in het oog en hebben het gevoel dat Sint Petersburg qua sfeer niet aan Moskou kan tippen.

Voorafgaand aan dit twee-steden-project hadden we, mede gezien de tijd- en geldrovende visa vereisten - het idee dat ons Ruslandbezoek een eenmalige uitspatting zou zijn.
Bij vertrek hebben we echter het gevoel nog lang niet klaar te zijn met dit immense land.
In tegenstelling tot verhalen die ik over de Russen en reizen in Rusland gehoord heb, hebben wij het rondreizen als weinig gecompliceerd ervaren. Hoewel de Russische mindset wellicht als wat egocentrisch, bot en horkerig beschreven kan worden, spreekt ons deze cultuur vreemd genoeg sterk aan want de prettige kant ervan is dat niemand je lastig valt. Op de (tamelijk frequente) momenten dat we de woorden NO ENGLISH ONLY RUSSIAN! in ons gezicht gespuwd krijgen, waarna ons dan letterlijk de rug wordt toegekeerd, beleven we dat voornamelijk als hilarisch en doen we dat nog uren samen na. En met een beetje vasthoudendheid is er vervolgens altijd wel iemand te vinden die wel een paar woordjes Engels spreekt, of die - ondanks de forse taalbarriere - wel over geduld en hulpvaardigheid beschikt.

Rusland voelt exotisch maar toch westers en ruw, maar ook heel charmant. Kortom: Rusland smaakt naar meer. Nu de roebel op een dieptepunt staat en het reizen daardoor voor ons erg betaalbaar is, denken we er sterk over om de daad bij het woord te voegen en in oktober voor een aantal weken terug te gaan. Dasvedanja Russia?!